536/2001

Reglugerð um neysluvatn.

Reglugerð þessi gildir um neysluvatn þ.m.t. átappað vatn sem sérreglur gilda ekki um.

Ákvæði reglugerðarinnar gilda ekki um vatn úr náttúrulegum ölkeldum með köldu, kolsýru- og steinefnaríku vatni og um vatn sem notað er til lækninga og er viðurkennt sem slíkt. Reglugerð þessi gildir ekki um hitaveituvatn.

Markmið þessarar reglugerðar er að vernda heilsu manna með því að tryggja að neysluvatn sé heilnæmt og hreint.

Í reglugerð þessari er:
1. Brunnsvæði sá hluti vatnsverndarsvæðis sem er í næsta nágrenni vatnsbólsins.

2. Dreifikerfi lagnakerfi sem dreifir vatninu til notenda að vatnsinntaki húss.

3. Grunnvatn vatn í gegnmettuðum jarðlögum undir yfirborði jarðar.

4. Lindarvatn vatn sem berst sjálfrennandi upp á yfirborð jarðar.

5. Matvælafyrirtæki hvert það fyrirtæki og hver sá aðili sem annast framleiðslu og dreifingu matvæla.

6. Neysluvatn vatn í upphaflegu ástandi eða eftir meðhöndlun, án tillits til uppruna þess og hvort sem það kemur úr dreifikerfi, tönkum, flöskum eða öðrum ílátum og ætlað er til neyslu, eða matargerðar. Einnig allt vatn sem notað er í matvælafyrirtækjum, nema unnt sé að sýna fram á að gæði þess vatns sem notað er hafi ekki áhrif á heilnæmi framleiðslunnar.

7. Neysluvatnskerfi húss lagnir og tilheyrandi búnaður milli vatnsinntaks húss og krana.

8. Vatnsból náttúruleg uppspretta eða mannvirki, þar sem vatn er tekið.

9. Vatnsveita fyrirtæki og mannvirki þess sem veitir vatni frá vatnsbóli til vatnsinntaksloka notenda.

10. Vatnsverndun ákvörðun um varðveislu vatnsgæða og viðhald þeirra svo og aðgerðir sem hindra spillingu vatns.

11. Vatnsverndarsvæði afmarkað svæði á vatnasviði vatnsbóla þar sem vatnsvernd hefur verið komið á.

12. Yfirborðsvatn vatn af yfirborði jarðar, sem nota má til neyslu ef það uppfyllir ákveðnar gæðakröfur.

Afla skal starfsleyfis heilbrigðisnefndar áður en eftirlitsskyld vatnsból eða vatnsveitur, sbr. 12. gr., og tilheyrandi búnaður er tekinn í notkun og við eigendaskipti, samanber ákvæði reglugerðar um matvælaeftirlit og hollustuhætti við framleiðslu og dreifingu matvæla. Skal það gert að undangenginni ákvörðun um vatnsvernd í samræmi við reglugerð um varnir gegn mengun vatns og rannsókn á gæðum vatnsins í samræmi við ákvæði 13. greinar þessarar reglugerðar. Kostnaður við rannsóknir greiðist af þeim sem sækir um starfsleyfi. Samráð skal haft við heilbrigðisnefnd um breytingar á eldri vatnsbólum eða vatnsveitum, eða ef breytingar verða á starfsemi þeirra, sem gætu haft áhrif á gæði neysluvatnsins.

Leyfi heilbrigðisnefndar þarf fyrir íblöndun efna sem ætluð eru til meðhöndlunar á neysluvatni. Einnig þarf leyfi heilbrigðisnefndar fyrir aðferðir sem notaðar eru við meðhöndlun á neysluvatni.

Enginn sem ætla má að haldinn sé sjúkdómi, sem borist getur með vatni, má gegna störfum við vatnsveitu ef það er talið geta valdið sýkingarhættu. Ef ástæða er til að ætla að um slíka sýkingarhættu geti verið að ræða skal viðkomandi starfsmaður gangast undir læknisrannsókn á kostnað vatnsveitunnar.

Vatnsveitur og aðrir sem dreifa neysluvatni skulu sjá til þess að neysluvatn uppfylli kröfur í viðauka I við reglugerð þessa. Neysluvatn skal vera laust við örverur, sníkjudýr og efni í því magni sem getur haft áhrif á heilsu manna. Fyrir þá efnisþætti, sem ekki er fjallað um í viðauka I, skal stuðst við leiðbeiningar Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar (WHO) um gæði neysluvatns.

Neysluvatn skal jafnframt uppfylla ákvæði reglugerðar um matvælaeftirlit og hollustuhætti við framleiðslu og dreifingu matvæla og annarra sértækari reglna sem til þess ná.

Þegar nýta á yfirborðsvatn til neyslu skal það uppfylla þær kröfur sem gerðar eru í reglugerð þessari og leiðbeiningum Hollustuverndar ríkisins um gæði yfirborðsvatns.

Átappað lindarvatn skal uppfylla þau skilyrði um örverufræðilega þætti, merkingar umbúða og búnað sem notaður er, sem tilgreind eru í reglugerð um ölkelduvatn.

Neysluvatn, sem ætlað er til sölu í neytendaumbúðum, skal leitt í leiðslu frá vatnsbóli til átöppunarhúsnæðis eða tekið til átöppunar úr veitukerfi. Ef átappað vatn er merkt sem lindarvatn, skal það leitt í sérleiðslu frá uppsprettustað til átöppunarhúsnæðis.

Hollustuvernd ríkisins er heimilt að veita undanþágu frá hámarksgildum að því tilskildu að heilsu manna stafi ekki hætta af og að því tilskildu að ekki sé hægt með neinu öðru eðlilegu móti að dreifa neysluvatni á viðkomandi svæði. Slíkri undanþágu skulu fylgja eftirfarandi upplýsingar um:
a) ástæður fyrir undanþágunni;
b) viðkomandi rannsóknarþætti, fyrri niðurstöður úr eftirliti og leyfilegt hámarksgildi;
c) landsvæði, vatnsmagn, íbúa og matvælafyrirtæki sem verða fyrir áhrifum;
d) eftirlitsáætlun;
e) samantekt úr áætlun um nauðsynlegar aðgerðir til úrbóta;
f) gildistíma undanþágunnar.

Undanþága skal gilda í eins skamman tíma og unnt er og aldrei lengur en í þrjú ár.

Áður en undanþága er veitt skal Hollustuvernd ríkisins auglýsa fyrirhugaða undanþágu með tryggilegum hætti þar sem íbúum viðkomandi svæðis er gefinn kostur á að koma á framfæri athugasemdum við stofnunina innan tilskilins frests.

Hollustuvernd ríkisins skal veita íbúum viðkomandi landsvæðis tafarlaust upplýsingar um veitta undanþágu og skilyrði fyrir henni og ráðgjöf.

Telji Hollustuvernd ríkisins að frávik frá hámarksgildi sé óverulegt og hægt sé að ráða bót á vandanum innan 30 daga þarf ekki að beita ákvæðum liða a-f. Í slíkum tilvikum skal heilbrigðisnefnd setja leyfilegt hámarksgildi og tilgreina frest til úrbóta. Ekki er heimilt að beita undanþágu samkvæmt þessari grein ef frávik frá hámarksgildi hefur verið viðvarandi hjá sömu vatnsveitu í meira en 30 daga á undanfarandi 12 mánuðum.

Grein þessi gildir ekki um átappað vatn.

Umhverfis hvert vatnsból skal heilbrigðisnefnd ákvarða vatnsverndarsvæði sem skiptist í brunnsvæði, grannsvæði og fjarsvæði, sbr. reglugerð um varnir gegn mengun vatns. Brunnsvæði skal vera algjörlega friðað fyrir óviðkomandi umferð og framkvæmdum öðrum en þeim sem nauðsynlegar eru vegna vatnsveitunnar. Heilbrigðisnefnd skal, þar sem þörf krefur, krefjast þess að svæðið skuli girt gripa- og mannheldri girðingu, sem sé minnst 5 metra frá vatnsbóli.

Vatnsveitur skulu gera ráðstafanir til að koma í veg fyrir að vatnsból spillist. Sama gildir um aðra staði s.s. ár eða læki þar sem vatn er tekið til neyslu. Skylt er að tilkynna heilbrigðisnefnd tafarlaust ef vitað er um mengun á vatni í vatnsbólum eða dreifikerfi.

Um varnir gegn mengun vatnsbóla gildir að öðru leyti ákvæði reglugerðar um varnir gegn mengun vatns.

Leiðslur, dælur, geymar og annað sem notað er við vatnsveitu skal þannig gert og viðhaldið að neysluvatn spillist ekki. Eftirlitsaðila er heimilt að banna notkun slíks búnaðar ef ætla má að notkun hans geti valdið heilsutjóni.

Heilbrigðisnefnd og vatnsveitum er heimilt að gera tillögur til viðkomandi sveitarstjórnar að reglum til verndar ónýttum vatnsbólum.

Slíkar reglur skal setja sem heilbrigðissamþykktir, sbr. ákvæði 25. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir.

Heilbrigðisnefndir, undir yfirumsjón Hollustuverndar ríkisins, fara með eftirlit með ákvæðum þessarar reglugerðar, sbr. reglugerð um matvælaeftirlit og hollustuhætti við framleiðslu og dreifingu matvæla.

Heilbrigðisnefndum er heimilt með sérstökum samningum að fela tiltekna þætti eftirlitsins lögbundnum eftirlitsaðilum með matvælum og faggiltum skoðunaraðilum í samræmi við 24. gr. laga um hollustuhætti og mengunarvarnir. Ábyrgð á eftirlitinu og framkvæmd þvingunarúrræða hvílir eftir sem áður á viðkomandi heilbrigðisnefnd.

Heilbrigðisnefndir hafa ekki reglubundið eftirlit eða framkvæma heildarúttekt hjá vatnsveitum sem þjóna færri en 50 manns eða 20 heimilum/sumarbústöðum, nema þær þjóni matvælafyrirtækjum. Þá skal hafa reglubundið eftirlit með þeim í samræmi við töflur 4 og 5 í viðauka I a.m.k. einu sinni á ári. Einnig skal fara fram heildarúttekt a.m.k. einu sinni á ári ef vatnsnotkun fer yfir 100 m3 á dag miðað við ársmeðaltal.

Eftirlit skal haft með ástandi neysluvatns, þ.m.t. vatnsbólum og brunnsvæði þeirra, vatnsveitum, hreinsi- og dælustöðvum, dreifikerfum og öðru sem áhrif kann að hafa á neysluvatn. Eftirlit með yfirborðsvatni sem nota á í framleiðslu á neysluvatni skal vera í samræmi við leiðbeiningar Hollustuverndar ríkisins um gæði yfirborðsvatns, mæliaðferðir, tíðni sýnatöku og greiningar á yfirborðsvatni. Eftirlit skal felast í:

2. ekkert hefur komið í ljós sem bendir til að spilli gæðum neysluvatnsins
og

Eftirlitsaðili getur gert kröfur um allar ráðstafanir, sem nauðsynlegar eru til að tryggja að neysluvatn uppfylli skilyrði sem tilgreind eru í viðauka I.

Taka skal sýni á þann hátt að þau endurspegli ástand vatns á mismunandi árstímum og skal heilbrigðisnefnd ákveða sýnatökustaði í samráði við vatnsveitur.

Um sýnatöku og meðferð vatnssýna skal fara eftir leiðbeiningum Hollustuverndar ríkisins um töku vatnssýna. Tíðni sýnatöku og greiningaraðferðir fer eftir ákvæðum viðauka I og II og tíðni reglubundins eftirlits og heildarúttektar í matvælafyrirtækjum skal ákvarðast af vatnsnotkun í samræmi við leiðbeiningar Hollustuverndar ríkisins um eftirlit með neysluvatni í matvælafyrirtækjum. Heilbrigðisnefnd skal meta þörf á aukinni sýnatöku ef vatn á litlum vatnsveitusvæðum er notað á sjúkrastofnunum, í skólum eða annarri starfsemi svo og ef vatnsgæði eru óstöðug.

Ef aðrar greiningaraðferðir eru notaðar skal leita samþykkis Hollustuverndar ríkisins. Rannsóknir sýna skulu gerðar á faggiltum rannsóknarstofum með faggiltum rannsóknaraðferðum.

Til þess að meta hvort neysluvatn stenst kröfur samkvæmt viðauka I skulu sýni til rannsókna tekin á eftirfarandi hátt:

Taka skal sýni og framkvæma mælingar ef rökstuddur grunur er um mengun neysluvatns vegna efna eða örvera sem ekki koma fram í viðauka I en geta valdið tjóni á heilsu fólks. Áður en nýtt vatnsból er tekið í notkun skal fara fram heildarúttekt samkvæmt viðauka I.

Í sérstökum tilvikum og þegar alvarlegt ástand getur skapast er Hollustuvernd ríkisins heimilt án fyrirvara að setja tímabundið strangari ákvæði en þau sem birt eru í viðaukum við reglugerð þessa og leiðbeiningum um yfirborðsvatn.

Ef niðurstöður greininga vegna sýnatöku eftirlitsaðila, vegna heildarúttektar eða vegna reglubundins eftirlits, sbr. viðauka I, fara yfir hámarksgildi skal heilbrigðisnefnd þegar rannsaka þau tilvik í því skyni að greina orsök þeirra og meta hvort líkur eru á að heilsu manna stafi hætta af.

Ef niðurstöður greininga vegna sýnatöku dreifingaraðila fara yfir hámarksgildi skal hann tilkynna það til heilbrigðisnefndar án tafar.

Rannsóknaþættir í viðauka I eru flokkaðir í flokka A, B og C eftir því til hvaða aðgerða ber að grípa ef gildi mælist hærra en hámarksgildi viðkomandi þátta. Mælist gildi yfir hámarksgildi fyrir framangreinda flokka skal gripið til eftirfarandi aðgerða:

Flokkur A:

Flokkur B

:

Flokkur C:

Heilbrigðisnefnd skal tilkynna viðkomandi héraðslækni eða sóttvarnalækni jafnskjótt og hún hefur orðið vör við hugsanlega smithættu, sbr. ákvæði 11. gr. sóttvarnalaga nr. 19/1997.

Ef niðurstaða greiningar vatnssýnis skv. a-lið 13. gr., er yfir hámarksgildi og rekja má orsakir þess til neysluvatnskerfis húss er það á ábyrgð húseigenda að grípa til nauðsynlegra aðgerða.

Ef um er að ræða byggingar eða fyrirtæki sem veita vatni til almennings, s.s. í skólum, heilbrigðisstofnunum eða matvælafyrirtækjum, ber heilbrigðisnefnd að gera kröfu um úrbætur og leiðbeina húseigendum um mögulegar aðgerðir sem þeir geta gripið til eftir því sem við á.

Heilbrigðisnefnd skal sjá til þess að hlutaðeigandi neytendur fái upplýsingar um ástand vatnsins og aðgerðir sem þeir geta gripið til.

Heilbrigðisnefndir skulu árlega skila skýrslu til Hollustuverndar ríkisins um niðurstöður úr sýnatökum á neysluvatni. Hollustuvernd ríkisins skal taka saman og birta skýrslu árlega um ástand neysluvatns í þeim tilgangi að koma upplýsingum á framfæri við neytendur.

Til að knýja á um framkvæmd ráðstafana samkvæmt reglugerð þessari getur heilbrigðisnefnd beitt þvingunarúrræðum samkvæmt lögum nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir og lögum nr. 93/1995 um matvæli.

Með brot gegn reglugerð þessari skal farið samkvæmt lögum nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir og lögum nr. 93/1995 um matvæli, nema þyngri refsing liggi við samkvæmt öðrum lögum.

Reglugerð þessi er sett með stoð í lögum nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir og lögum nr. 93/1995 um matvæli, með síðari breytingum. Einnig var höfð hliðsjón af ákvæðum samningsins um Evrópskt efnahagssvæði, sem vísað er til í XX. viðauka II. kafla (tilskipun 98/83/EB). Einnig með þeim breytingum og viðbótum sem leiða af XX. viðauka, bókun 1 við samninginn og öðrum ákvæðum hans. Þá er reglugerðin sett að höfðu samráði við Samband íslenskra sveitarfélaga, sbr. ákvæði 3. mgr. 9. gr. laga nr. 7/1998, um hollustuhætti og mengunarvarnir.

Reglugerðin öðlast gildi við birtingu. Frá sama tíma fellur úr gildi reglugerð nr. 319/1995 um neysluvatn, með síðari breytingum. Reglugerðin skal endurskoðuð eigi síðar en í júní 2006.

Með reglubundnu eftirliti skal reglubundið afla upplýsinga um ástand neysluvatns með tilliti til efna-, eðlis- og örverufræðilegra þátta til þess að meta hvort neysluvatnið stenst þau hámarksgildi sem sett eru. Einnig skal afla upplýsinga um hversu skilvirk meðhöndlun drykkjarvatns er (einkum sótthreinsun) þar sem henni er beitt.
Heildarúttekt felst í að kanna hvort neysluvatn stenst öll hámarksgildi skv. reglugerð þessari.
Rannsóknaþættir eru flokkaðir í A, B og C flokka eftir því til hvaða aðgerða ber að grípa ef gildi mælast hærri en hámarksgildi viðkomandi þátta, sbr. ákvæði 14. gr.

Tafla 1. Heildarúttekt - Örverufræðilegir þættir.

RANNSÓKNAÞÁTTUR	HÁMARKSGILDI	FLOKKUN	ATHUGASEMDIR
Heildargerlafjöldi við 22°C	100/ml	C
Kólígerlar	0/100 ml	C
Escherichia coli (E. Coli)	0/100 ml	A
Saurkokkar	0/100 ml	A
Clostridium perfringens (þ.m.t. gró)	0/100 ml	C	Aðeins fyrir yfirborðsvatns eða ef hætta er á mengun vatnsbóls frá yfirborðsvatni. Ef gildi mælast yfir hámarksgildi skal mæla sjúkdómsvaldandi örverur, s.s. Cryptosporidium

Eftirfarandi á við átappað vatn:

RANNSÓKNAÞÁTTUR	HÁMARKSGILDI	FLOKKUN	ATHUGASEMDIR
Heildargerlafjöldi 22°C	100/ml	A
Heildargerlafjöldi 37°C	20/ml	A
Kólígerlar	0/250 ml	A
Escherichia coli (E. Coli)	0/250 ml	A
Saurkokkar	0/250 ml	A
Pseudomonas aeruginosa	0/250 ml	A
Clostridium perfringens (þ.m.t. gró)	0/100 ml	A	Aðeins fyrir yfirborðsvatns eða ef hætta er á mengun vatnsbóls frá yfirborðsvatni. Ef gildi mælast yfir hámarksgildi skal mæla sjúkdómsvaldandi örverur, s.s. Cryptosporidium

Tafla 2. Heildarúttekt - Efna- og eðlisfræðilegir þættir.

RANNSÓKNAÞÁTTUR	HÁMARKSGILDI	FLOKKUR	ATHUGASEMDIR
1,2-díklóretan	3,0 μg/l	B
Akrýlamíð	0,10 μg/l	B	Hámarksgildið vísar til styrks einliðuleifa í vatninu, reiknað út frá forskrift fyrir hámarkslosun frá samsvarandi fjölliðu í snertingu við vatn
Ál	200 μg/l	C
Ammoníum	0,50 mg/l	C
Antímon	5,0 μg/l	B
Aromatísk fjölhringa kolvatnsefni (PAH)	0,10 μg/l	B	Hámarksgildið á við summu af styrk eftirfarandi efnasambanda: benzo(b)flúoranten, benzo(k)flúoranten benzo(ghi)perylen,indeno(1,2,3-cd)pyren
Arsen	10 μg/l	B
Bensen	1,0 μg/l	B
Benso(a)pyren	0,010 μg/l	B
Blý	10 μg/l	B	Gildið skal vera lýsandi fyrir neysluvatn
Bór	1,0 mg/l	B
Bragð		C	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting
Brómat	10 μg/l	B
Epiklórhýdrin	0,10 μg/l	B	Hámarksgildið vísar til styrks einliðuleifa í vatninu, reiknað út frá forskrift fyrir hámarkslosun frá samsvarandi fjölliðu í snertingu við vatn
Flúoríð	1,5 mg/l	B
Heildarmagn lífræns kolefnis (TOC)	Engin óeðlileg breyting	C	Þarf aðeins að mæla ef vatnsnotkun er meira en 10.000 m³/dag
Járn	200 μg/l	C
Kadmíum	5,0 μg/l	B
Klóríð	250 mg/l	C	Vatnið má ekki vera tærandi
Kopar	2,0 mg/l	B	Gildið skal vera lýsandi fyrir neysluvatn
Króm	50 μg/l	B
Kvikasilfur	1,0 μg/l	B
Leiðni	2500 μS cm-1 við 20°C	C	Vatnið má ekki vera tærandi
Litur		C	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting
Lykt		C	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting
Mangan	50 μg/l	C
Natríum	200 mg/l	C
Nikkel	20 μg/l	B	Gildið skal vera lýsandi fyrir neysluvatn
Nítrat	50 mg/l	B	Uppfylla þarf skilyrði um að [nítrat]/50 + [nítrít]/3 ≤ 1, þar sem hornklofarnir merkja styrkinn í mg/l fyrir nítrat (NO3) og nítrít (NO2) og að gildið fyrir nítrít fari ekki yfir 0,10 mg/l í vatni frá vatnsveitu
Nítrít	0,50 mg/l	B	Uppfylla þarf skilyrði um að [nítrat]/50 + [nítrít]/3 ≤ 1, þar sem hornklofarnir merkja styrkinn í mg/l fyrir nítrat (NO3) og nítrít (NO2) og að gildið fyrir nítrít fari ekki yfir 0,10 mg/l í vatni frá vatnsveitu
Oxunarhæfni	5,0 mg/l O2	C	Þarf ekki að mæla ef heildarmagn lífræns kolefnis (TOC) er mælt
Selen	10 μg/l	B
Súlfat	250 mg/l	C	Vatnið má ekki vera tærandi
Sýaníð	50 μg/l	B
Sýrustig	6,5 og 9,5 pH eining	C	Vatnið má ekki vera tærandi. Fyrir kolsýrulaust átappað vatn má lágmarksgildið fara niður í pH 4,5
Tetraklóreten og tríklóreten	10 μg/l	B	Summa styrks efnasambandanna
Tríhalómetan	100 μg/l	B	Summa styrks eftirfarandi efnasambanda: klóróform, brómóform, díbrómóklórmetan, brómódíklórmetan
Varnarefni	0,10 μg/l	B	Hámarksgildið á við hvert einstakt varnarefni(1). En hámarksgildi fyrir aldrín, díeldrín, heptaklór og heptaklórepoxíð er 0,030 μg/l fyrir hvert efni
Varnarefni - heildarmagn	0,50 μg/l	B	Merkir samtölu allra einstakra varnarefna sem finnast og eru magngreind við eftirlit
Vínilklóríð	0,50 μg/l	B	Hámarksgildið vísar til styrks einliðuleifa í vatninu, reiknað út frá forskrift fyrir hámarkslosun frá samsvarandi fjölliðu í snertingu við vatn
Grugg	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting	C	Stefna skal að hámarksgildi ekki hærra en 1,0 NTU (nephelometric turbidity units) í vatni sem hefur verið yfirborðsmeðhöndlað

1. Varnarefni eru: lífrænt skordýraeitur, lífrænn illgresiseyðir, lífrænn sveppaeyðir, lífrænn þráðormaeyðir, lífrænn mauraeyðir, lífrænn þörungaeyðir, lífrænn nagdýraeyðir, lífrænn slímeyðir, skyldar vörur (svo sem vaxtarstýriefni) og umbrots-, niðurbrots- og hvarfefni þeirra. Aðeins þarf að mæla þau varnarefni sem líkur eru á að séu til staðar í vatninu á hverjum stað.

Tafla 3. Geislavirkni.

Tafla 4. Reglubundið eftirlit – Örverufræðilegir þættir.

RANNSÓKNAÞÁTTUR	HÁMARKSGILDI	FLOKKUN	ATHUGASEMDIR
Heildargerlafjöldi við 22°C	Engin óeðlileg breyting	C
Kólígerlar	0/100 ml	C
Escherichia coli (E. Coli)	0/100 ml	A
Clostridium perfringens (þ.m.t. gró)	0/100 ml	C	Aðeins fyrir yfirborðsvatns eða ef hætta er á mengun vatnsbóls frá yfirborðsvatni. Ef gildi mælast yfir hámarksgildi skal mæla sjúkdómsvaldandi örverur, s.s. Cryptosporidium

Eftirfarandi á við átappað vatn:

RANNSÓKNAÞÁTTUR	HÁMARKSGILDI	FLOKKUN	ATHUGASEMDIR
Heildargerlafjöldi 22°C	100/ ml	A
Heildargerlafjöldi 37°C	20/ml	A
Kólígerlar	0/250 ml	A
Escherichia coli (E. Coli)	0/250 ml	A
Pseudomonas aeruginosa	0/250 ml	A
Clostridium perfringens (þ.m.t. gró)	0/100 ml	A	Aðeins fyrir yfirborðsvatns eða ef hætta er á mengun vatnsbóls frá yfirborðsvatni. Ef gildi mælast yfir hámarksgildi skal mæla sjúkdómsvaldandi örverur, s.s. Cryptosporidium

Tafla 5. Reglubundið eftirlit – Efna- og eðlisfræðilegir þættir.

RANNSÓKNAÞÁTTUR	HÁMARKSGILDI	FLOKKUN	ATHUGASEMDIR
Ál	200 mg/l	C	Á einungis við þegar ál er notað við að mynda kekki
Ammoníum	0,50 mg/l	C
Járn	200 mg/l	C	Á einungis við þegar járn er notað við meðhöndlun á vatni
Nítrít	0,50 mg/l	B	Á einungis við ef klóramín er notað til sótthreinsunar
Sýrustig (pH)	6,5 og 9,5	C	Kolsýrulaust átappað vatn má hafa pH niður í 4.5
Litur	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting	C
Leiðni	2500 μS cm-1 við 20°C	C	Vatnið skal ekki vera tærandi
Lykt	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting	C
Bragð	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting	C
Grugg	Fullnægjandi fyrir neytendur og engin óeðlileg breyting	C

Tafla 6. Lágmarkstíðni greininga

.

Tafla 7. Lágmarkstíðni sýnatöku og greininga á neysluvatni sem dreift er á flöskum eða í öðrum ílátum.

1. Rúmmál er reiknað sem meðaltal miðað við eitt almanaksár.

Fyrir þær rannsóknaraðferðir sem ekki eru faggiltar skulu rannsóknastofur sem rannsaka sýni hafa gæðaeftirlitskerfi sem er sannprófað af óháðum aðila sem viðurkenndur er af Hollustuvernd ríkisins í þessu skyni.

1. Fyrir eftirfarandi rannsóknaþætti skal aðeins nota tilgreindar greiningaraðferðir.
Eftirfarandi meginreglur um aðferðir fyrir örverufræðilega rannsóknaþætti eru annaðhvort gefnar upp sem tilvísun þegar CEN/ISO aðferð er tilgreind eða til leiðbeiningar uns frekari alþjóðlegar CEN/ISO aðferðir kunna að verða samþykktar. Heimilt er að nota aðrar aðferðir, að því tilskildu að unnt sé að sýna fram á að niðurstöðurnar sem fást, séu að minnsta kosti jafnáreiðanlegar og þær sem fást með tilgreindu aðferðunum.

	Kólígerlar and Escherichia coli (E. coli)	ISO 9308-1
	Saurkokkar	ISO 7899-2
	Pseudomonas aeruginosa	prEN ISO 12780
	Heildarfjöldi gerla við 22°C	prEN ISO 6222
	Heildarfjöldi gerla við 37°C	prEN ISO 6222

Clostridium perfringens

(gró meðtalin)
Himnusíun ásamt loftfirðri ræktun himnunnar á m-CP agar¹⁾ við 44 ± 1°C í 21 ± 3 klst. Taldir eru ógegnsæir gulir gerlaklasar sem verða bleikir eða rauðir eftir að ammonium hýdroxíð gufur hafa leikið um þá í 20-30 sekúndur.
1)
Samsetning m-CP agars er:
Grunnæti:

	Tryptósi (Tryptose)	30 g
	Gerkjarni (Yeast extract)	20 g
	Súkrósi	5 g
	L-systeín hýdróklóríð	1 g
	MgSO4-7H2O	0,1 g
	Brómókresól purpurarautt	40 mg
	Agar	15 g
	Vatn	1000 ml

Efni grunnætisins eru leyst upp, pH stillt á 7,6 og sett í gufusæfi við 121°C í 15 mínútur. Ætinu er leyft að kólna og síðan er sett í það:

	D-sýklóserín	400 mg
	Pólýmyxín-B súlfat	25 mg
	Indoxýl--D-glúkósíð	60 mg

Sem skal leyst upp í 8 ml af sæfðu vatni áður en því er bætt í

	Síuð sæfð 0,5% fenolftalin dífosfat lausn	20 ml
	Síuð sæfð 4,5% FeCl3,6H2O	2 ml

2. Rannsóknaþættir sem gæðakröfur eru tilgreindar fyrir.

Gerðar eru þær kröfur til greiningaraðferða, sem notaðar eru til að mæla eftirfarandi rannsóknaþætti, að unnt sé að minnsta kosti að mæla styrk sem er jafnhár hámarksgildi með tilgreindri samkvæmni (trueness), nákvæmni (precision) og greiningarmörkum. Niðurstöðurnar skulu settar fram með a.m.k. sama fjölda aukastafa og hámarksgildið í viðauka I án tillits til næmi greiningaraðferðarinnar sem notuð er.
Gerðar eru þær kröfur til greiningaraðferðar, sem notuð er til að mæla styrk vetnisjóna, að unnt sé að minnsta kosti að mæla styrk sem er jafnhár hámarksgildi með samkvæmni upp á 0,2 pH einingar og nákvæmni upp á 0,2 pH einingar.


Tafla 8. Rannsóknaþættir sem gæðakröfur eru tilgreindar fyrir.

RANNSÓKNA- ÞÆTTIR	SAMKVÆMNI SEM HLUTFALL AF MÆLIGILDI (1), (3)	NÁKVÆMNI SEM HLUTFALL AF MÆLIGILDI (2), (3)	GREININGAR- MÖRK SEM HLUTFALL AF MÆLIGILDI (4)
1,2-díklóretan	25	25	10
Akrýlamíð
Ál(5)	10	10	10
Ammoníum	10	10	10
Antímon	25	25	25
Aromatísk fjölhringa kolvatnsefni	25	25	25
Arsen	10	10	10
Bensen	25	25	25
Bensó(a)pýren	25	25	25
Blý	10	10	10
Bór	10	10	10
Brómat	25	25	25
Epiklórhýdrin(5)
Flúoríð	10	10	10
Járn	10	10	10
Kadmíum	10	10	10
Klóríð	10	10	10
Kopar	10	10	10
Króm	10	10	10
Kvikasilfur	20	10	20
Leiðni	10	10	10
Mangan	10	10	10
Natríum	10	10	10
Nikkel	10	10	10
Nítrat	10	10	10
Nítrít	10	10	10
Oxunarhæfni	25	25	10
Selen	10	10	10
Súlfat	10	10	10
Sýaníð	10	10	10
Tetraklóreten	25	25	10
Tríhalómetan – Alls	25	25	10
Tríklóreten	25	25	10
Varnarefni	25	25	25
Vinyl klóríð

3. Þessi hugtök eru nánar skilgreind í ISO 5725.
4. Greiningarmörk eru annaðhvort: